STK Shipbreaking’e göre, Pakistan’ın Gadani kentindeki Yüzer Depolama ve Boşaltma (FSO) tankeri J. NAT’ın sökümünü yapan, işçilerin zehirlenmesi ve yanmalarının ardından yerel yetkililer söküm işini askıya aldı.
Tanker, birkaç ay radardan çıktıktan sonra yakın zamanda Gadani’nin gemi söküm alanlarının kıyılarına getirildi. J. NATadlı tanker, yüksek düzeyde toksik madde içerdiği gerekçesiyle bir yılı aşkın bir süredir medyanın ilgi odağındaydı.
Nisan ayında, Sivil Tplum Kuruluşları Bangladeş, Hindistan ve Pakistan’daki çevreci aktivistler Endonezya’da bulunan tankerin yapısında zararlı kimyasalları bulunduğu için yönünde uyardı. Ancak Endonezya’da bulunan J. NATadlı tanker uyarılara rağmen Endonezya’dan yasadışı bir şekilde ayrıldı.
STK’ların eylemlerinin ardından, Bangladeş hükümeti tüm departmanlara geminin Bangladeş topraklarına girmesine izin vermemeleri talimatını verdi. Benzer şekilde, Hintli yetkililer Alang gemi söküm tersanelerini zehirli tankeri hurdaya ayırmamaları konusunda uyardı. Bangladeş ve Hindistan hükümetlerinin yasağının ardından zehirli tanker Pakistan’ın Gadani kentine yöneldi.
Bu süreçte tankerin kimliğinin gizlenmesi amacıyla adı birkaç kez değiştirildi. STK’ların uyarılarına rağmen zehirli tankerin Pakistan’ın Gadani kentindeki Gemi Söküm tesislerinde sökümüne başlandı. Ancak gemiden cıva ile kontamine petrol çamurunu temizleyen Pakistanlı işçilerin ciddi şekilde yandığığı belirtildi. Ellerinde ve yüzlerinde ciddi yanıklar oluşan işçilerin nefes almada da büyük zorluk yaşadığı belirlendi. Olayın ardından yerel makamlar gemi söküm faaliyetlerini askıya aldı ve olayla ilgili soruşturma sürüyor.
Pakistanlı STK’lar “ Bu vaka, şirketlerin savunmasız işçiler ve kıyı çevreleri üzerinden nasıl kâr elde ettiğinin şok edici bir örneğidir. Tehlikeli atıkların ticaretini yasaklayan uluslararası yasalardan kaçınmak bir çevre suçudur ve denizcilik endüstrisi, eski varlıklarını satarken insan hakları durum tespiti sağlamakla yükümlüdür” açıklamasını yaptı.
Pakistan ve Endonezya, Tehlikeli Atıkların Sınır Ötesi Hareketlerinin Kontrolü ve Bertarafına İlişkin Basel Sözleşmesi’nin imzalayan ülkeler arasında bulunuyor. Sözleşmeye göre, cıva ve diğer bazı tehlikeli atıkların ticareti sıkı kontrollere bağlı.
Basel Sözleşmesi’ne göre tankerin ithali için Endonezya ve Pakistan makamları arasında önceden bilgilendirilmiş onay (PIC) bulunması ve tankerde bulunan tehlikeli madde beyanlarının gerçek koşulları yansıtması gerekiyor.